Bulgaristan Yatırım Teşvikleri

Bulgaristan'da Şirket Kurmanın Avantajları

Bulgaristan istikrarlı demokrasisi, iç ve dış yatırımcılara tanıdığı eÅŸit ÅŸartlar sebebiyle yabancı yatırımcıların en fazla tercih ettiÄŸi ülkeler arasındadır. Bulgaristan'ın neden yabancı yatırımcıların ilgi odağında olduÄŸu aÅŸağıda maddesel olarak açıklanmıştır: 

• Nato üyesi;
• AB üyesi.

Makroekonomik ve siyasi istikrarı sahip olan çok avantajlı bir ülke

• Gerçe GSYIH’de  - 3.0% (2015)

• Yıllık Enflasyon DeÄŸiÅŸikliÄŸi - -0.9% (2015)
• Ä°ÅŸsizlik oranı - 10.0% (2015)
• Döviz risksiz, sabit BGN:EUR kuru;
• Bütçe fazlalığı - -3.7% (2014)
• Brüt Devlet Borcu - 27.0% (2014)

AB’de en uygun vergi oranı

• %10 kurumlar vergisi; iÅŸsizlik oranının yüksek olduÄŸu bölgelerde - %0
• Gelir vergisi % 10 oranındadır;
• En az 50 kiÅŸiye istihdam saÄŸlayacak 5 milyon €’nun üzerindeki yatırım projelerinde ithal edilecek makina/ekipman için 2 yıl boyunca KDV muafiyeti uygulanır;
• Bilgisayar ve yeni üretim ekipmanı amortisman oranları 2 yıl içinde sıfırlanır;
• AR-GE harcamalarının mahsup edilmesi imkanı sunulur;
• Temettü üzerinden %5 vergi kesintisi uygulanır;

Avrazya’da bulunan stratejik konumu sahip olan bir ülkedir.

İşçilik durumu

• Çalışma çağındaki nüfus (25-64 yaÅŸ arası): % 61.8
• Çalışma çağındaki nüfusun % 60’ı birden fazla yabancı dil bilmektedir;

• AB’de iÅŸverenlere göre en uygun maaÅŸ oranları;
• AB’de 45 000 Bulgar öğrenciler

AB’deki ülkelerinden en düşük OPEX oranları;

Serbest sermaye hareketleri;

Ä°stihdam Ajansı aracılığıyla gençlerin ve Ã¶zürlülerin istihdam edilmesi durumunda asgari çalışma ücretlerinin ve sosyal ile saÄŸlık sigorta primlerinin 1 yıllık süreye kadar karşılanması imkânı sunulur;

Öncelikli yatırım projelere özel hükümet desteği.

Yatırım kanunu ile ilgili öne çıkan avantajları 

Yatırım kanunu göre A ve B Klas alan projelere mevcut özel şartlar aşağıdaki gibidir:

1.      Bilgilendirme hizmetleri ve idari hizmetlerin verilmesi ile ilgilli süreler kısaltılması;

2.      Bireysel idari hizmetlerin verilmesi;
3.      Ã–zel devlet veya özel belediye mülkiyeti olan taşınmaz üzerindeki mülkiyet haklarını elde etme veya sınırlı aynî hakları tesis etme imkânının sunulması;

4.      Yatırım projesi ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla ilgili kiÅŸilerin profesyonel yeterlilik kazanmalarına yönelik yapılan eÄŸitimlerin maddi olarak desteklenmesi;
5.      Yatırım projesinin sınırları dahilinde altyapı unsurlarının kurulması için maddi desteÄŸin verilmesi;

6.      Ä°ÅŸe yeni alınan çalışanların sosyal güvenlik için yatırımcı tarafından ödenen primlerin bir kısmının karşılanması yoluyla maddi desteÄŸin verilmesi;

Aşağıdaki olanlardan en az bir ve ya birkaç şart sağlanmış yatırımcılara, Yatırım kanu’nu göre ekonomiğin tüm bölgelerinden öncellik alan projelere özel imkânlar sunulur:

• Yatırımın ölçü, Klas A sertifikası alabilecek yatırımın en az üç kata yüksek olmak gerekmektedir
• Yatırım Ä°ÅŸsizlik oranı yüksek bölgelerde gerçekleÅŸtirmesi ya da faaliyet yüksek teknolojide bulunması gerekmektedir;
• Projenin öngörüşümde sanayi bölgesi veya tekno park olmalıdır.

Öncellik alan yatırım projelere Klas A ile Klas B dâhil ederek daha geniÅŸ özel tedbir paketi mevcuttur:

• devlet kurum desteÄŸi veya özel sektör ile kurum arası iÅŸ ortaklığı;
• özel ÅŸartlara uyарак karşılıksız yardımdan faydalama imkanı – eÄŸitim ve araÅŸtırma projelerine %50’ye kadar; sanayi projelerine ise, %10’ye kadar mevcut finans desteÄŸi.

Devlet Yönetimi

Bulgaristan, Büyük Millet Meclisi tarafından 1991 yılının Temmuz ayında kabul edilmiÅŸ Anayasaya riayet eden parlamenter bir cumhuriyettir. Ãœlkenin en önemli kanun ise Bulgaristan Cumhuriyeti Anayasası’dır. Anayasaya göre onaylanan diÄŸer tüm uluslararası sözleÅŸmeler, ülke mevzuatının bir kısmı olarak kabul edilir. Hükümet devlet bütçesinin uygulanmasını yönetir, devlet mülkiyetinin yönetimini organize eder ve Anayasada belirtilen belli bazı kategorilere giren uluslararası sözleÅŸmeleri kabul veya reddeder.     

Ekonomi

Bulgaristan, GüneydoÄŸu Avrupa’nın merkezinde yer alıp Avrupa’yı Orta DoÄŸu ve Asya’ya baÄŸlayan önemli karayollarının geçtiÄŸi ülkedir. Bu stratejik konumu sayesinde aÅŸağıdaki avantajlar sunulur: 

• GüneydoÄŸu Avrupa (122 milyon tüketicinin olduÄŸu, hızla geliÅŸen bir piyasa);
• Avrupa BirliÄŸi (Bulgaristan, 500 milyon tüketicinin olduÄŸu piyasaya gümrüksüz eriÅŸimi saÄŸlayıp iÅŸ hayatı ve yaÅŸam giderleri en düşük oranların sahiptir);

Bulgaristan’da siyasi ve makroekonomik istikrar mevcut olup yatırımcılara yönelik muhtelif teşvikler sunulmaktadır:

• Para kurulu ÅŸartlarına (CBA) göre sabit BGN – EURO döviz kuru; 
• Ä°stikrarlı demokrasi; Avrupa BirliÄŸi, NATO ve Dünya Ticaret Örgütü üyeliÄŸi;
• Avrupa BirliÄŸi içinde en düşük oranlı vergi ve en düşük iÅŸgücü giderleri; bunlara ilaveten yatırımcılara yönelik özel teÅŸvikler uygulanmaktadır:  
  • Kurumlar vergisi % 10 oranındadır. Ä°ÅŸsizlik oranının yüksek olduÄŸu bölgelerde ise - % 0 oranındadır;
  • Gelir vergisi % 10 oranındadır;
  • Temettü üzerinden %5 vergi kesintisi uygulanır;
  • En az 50 kiÅŸiye istihdam saÄŸlayacak 5 milyon €’nun üzerindeki yatırım projelerinde ithal edilecek makina/ekipman için 2 yıl boyunca KDV muafiyeti uygulanır;
  • Bilgisayar ve yeni üretim ekipmanı amortisman oranları 2 yıl içinde sıfırlanır;
  • AR-GE harcamalarının mahsup edilmesi imkanı sunulur;
  • Temettü ve tasfiye payları üzerinden % 5 oranlı stopaj vergisi uygulanır (AB menÅŸeli ÅŸirketlere % 0);
  • Toplam 264 ilçeden iÅŸsizlik oranının yüksek olduÄŸu 152 ilçede yapılan yatırımlar için % 0 oranlı kar vergisi uygulanır;  
  • Yeni makine, üretim teçhizatı ve ekipmanı, bilgisayar, yazılım ve çevre donatımına yapılan yatırımlarda yüksek amortisman oranları (% 50 üstünde);
  • 10 milyon BGN’nin üzerindeki yatırım projelerinin hayata geçirilmesi için yapılan ithalatlarda KDV tahakkukunda uygulanabilir özel usul ve esaslara göre vergi kredisinden yararlanam imkanı sunulur;
  • Ä°stihdam Ajansı aracılığıyla gençlerin ve Ã¶zürlülerin istihdam edilmesi durumunda asgari çalışma ücretlerinin ve sosyal ile saÄŸlık sigorta primlerinin 1 yıllık süreye kadar karşılanması imkanı sunulur;
  • Reel GSYÄ°H’de büyüme â€“ % 0.8 (2012)
  • Enflasyon oranı, yıllık deÄŸiÅŸim â€“ % 2.4 (2012)
  • Ä°ÅŸsizlik oranı â€“ % 11.4 (2012)
  • Bütçe fazlalığı â€“ % -0.8 (2012)
  • Brüt devlet borcu – % 18.5 (2012)
  • Bulgaristan, bölgede ve AB’de en düşük miktarlı bütçe açığına sahiptir.
  • Ãœlkenin dış borçu da,  iktidarda bulunan en son üç hükümetin (2012’ye kadar) yürüttüğü tutarlı politika sayesinde Avrupa içinde en düşüktür;  
  • AB hibe destekleri – 2013 yılından sonraki yıllarda AB fonlarından 8 milyar Euro üzeri destek.
  • AB içinde en düşük iÅŸletme giderleri.
  • Serbest sermaye dolaşımı.
  • Öncelikli yatırım projeleri için hükümet desteÄŸi.

Yatırım TeÅŸvik Kanununa göre TeÅŸvikler:

• Yatırım TeÅŸvik Kanunu gereÄŸi A sınıfı ve B sınıfı olarak belgelendirilen projeler, aÅŸağıdaki teÅŸviklerden yararlanabilmektedir:
• Bilgilendirme hizmetleri ve idari hizmetlerin verilmesi ile ilgilli süreler kısaltılması;
• Bireysel idari hizmetlerin verilmesi;
• Yatırım projesi ihtiyaçlarının karşılamak amacıyla ilgili kiÅŸilerin profesyonel yeterlilik kazanmalarına yönelik yapılan eÄŸitimlerin maddi olarak desteklenmesi;
• Yatırım projesinin sınırları dahilinde altyapı unsurlarının kurulması için maddi desteÄŸin verilmesi;
• Ä°ÅŸe yeni alınan çalışanların sosyal güvenlik için yatırımcı tarafından ödenen primlerin bir kısmının karşılanması yoluyla maddi desteÄŸin verilmesi;
• Sürekli  iyileÅŸtiren idari ortamı;
• Åžirketlere uygun sicil ÅŸartlar: firmanın elektronik siciline kayıt edilmesi sadece  1 harç ile en fazla 2 günlük süresi ile bir prosedürdür.

Demografik Bilgiler

• Nüfus: 7 282 041 (2012)
• Çalışma çağındaki nüfus (25-64 yaÅŸ arası): % 61.8
• Çalışma çağındaki nüfusun % 60’ı birden fazla yabancı dil bilmektedir;
• Çalışma çağındaki nüfusun yaklaşık % 80’i lise veya üniversite mezunudur;
• Son derece vasıflı, yabancı dil bilen iÅŸgücü;
• Avrupa’da iÅŸ verenlere göre en uygun maaÅŸ seviyeleri;
• Bulgaristan’ın 5 milyondan fazla kiÅŸi ÅŸehirlerde yaÅŸamaktadır.